Cấm quảng cáo thuốc lá còn nửa vời

Do quy định cấm quảng cáo thuốc lá không toàn diện, hiện nay ở thành phố Hồ Chí Minh đang có vô vàn biến tướng của quảng cáo, khuyến mại, tài trợ của các công ty thuốc lá.

Tại hội thảo phòng chống tác hại thuốc lá vào ngày 21/9 do Chương trình Phòng chống Tác hại Thuốc lá Quốc gia (VINACOSH) và Hội Ung thư Hoa Kỳ tổ chức, BS. Trịnh Văn Hiệp – Trung tâm Truyền thông và Giáo dục Sức khỏe, Sở Y tế TP.HCM, cho biết: riêng tại thành phố Hồ Chí Minh, nhãn hiệu thuốc lá được in thoải mái trên các sản phẩm không phải thuốc lá như dù, mũ, quần áo, các hộp treo tường trưng bày thuốc lá, quầy kệ, trang phục, tờ rơi, áp phích, xe đẩy, quầy bán; sản phẩm thuốc lá còn được công khai quảng cáo nhẹ, êm, dịu, thậm chí có doanh nghiệp còn không giấu giếm: “Hút thuốc lá có hại cho sức khỏe – Cứ đơn giản đi!”….

Theo Tổ chức y tế Thế giới (WHO), cấm hoàn toàn quảng cáo, khuyến mại, tài trợ thuốc lá sẽ làm giảm lượng tiêu thụ thuốc lá đến 7,4%, còn việc cấm một phần sẽ không mang lại một hiệu quả nào.

Ông Lý Ngọc Kính, chuyên gia của VINACOSH nói qui định hiện hành về cấm quảng cáo thuốc lá của Việt Nam còn nhiều kẽ hở: định nghĩa quảng cáo thuốc lá chưa rõ, chưa cấm trưng bày, chưa cấm hoàn toàn tài trợ theo Công ước Khung về Kiểm soát thuốc lá của WHO (FCTC).

Việt Nam vẫn chấp nhận cho phép các công ty thuốc lá tài trợ nhân đạo không gắn với quảng cáo các sản phẩm thuốc lá hoặc tên tuổi, hình ảnh các công ty thuốc lá (các quỹ từ thiện, giáo dục, các dự án cộng đồng…), ông Lý Ngọc Kính cho biết. Trong khi đó, FCTC nói rằng trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp thuộc ngành thuốc lá phải được cấm như một hình thức của quảng cáo – khuyến mại – tài trợ.

Theo thống kê của Sở Công thương TP.HCM, hiện thành phố có hơn 700 doanh nghiệp được cấp phép bán lẻ, 51 doanh nghiệp được cấp phép bán buôn, ngoài ra có hàng chục ngàn điểm bán lẻ cố định, di động. Ngành thuốc lá TP HCM thu về 10.000 tỷ/năm.

Xử phạt quảng cáo mới chỉ dừng lại ở điểm bán buôn, chứ chưa đủ nguồn lực xử lý vi phạm ở điểm bán lẻ, như: tạp hoá, café, xe dù, xe đẩy có bán thuốc lá, theo ông Trịnh Văn Hiệp.
An Quý